Upala srednjeg uva se vrlo često dešava i predstavlja jedan od glavnih razloga posete lekaru i primene antibiotika kod dece. Čak 8 od 10 dece starosti do 3 godine imaće barem jednom upalu srednjeg uva. Na svetu se godišnje javi 709 miliona pacijenata sa upalom srednjeg uva, od kojih su polovina deca mladja od 5 godina.
Upala srednjeg uva ili otitis media, predstavlja zapaljenje sluznice srednjeg uva (sluznice mastoidne šupljine, šupljine srednjeg uva i Eustahijeve tube).
Najčešće upali uva prethodi infekcija nosa sa sekrecijom iz nosa i njen je uzročnik. Infekcija u nosu dovodi do otoka sluznice u Eustahijevoj tubi i nazofarinksu, što sprečava normalno funkcionisanje Eustahijeve tube i dovodi do zatvaranja i promene pritiska unutar srednjeg uva. Ukoliko ovakvo stanje traje nekoliko dana, dolazi do širenje bakterija u srednje uvo, razvijanja otoka i infekcije sluznice srednjeg uva. Širenje infekcije je lakše kod male dece zbog nekih anatomskih karakteristika, kao što je položena i više otvorena Eustahijeva tube. Rezultat je javljanje simptoma upale uva: jak bol u uvu, oslabljen sluh, povišena telesna temperatura. Kod male dece ovi simptomi su praćeni sa iritabilnošću, odbijanjem hrane, mučninom ili povraćanjem.
Bitno je znati da se dijagnoza upale uva postavlja se samo i jedino pregledom bubne opne otoskopijom ili otomikroskopijom, gde se vidi da je bubna opna napeta, neprozirna i slabo pokretna. Dijagnoza se ne postavlja na osnovu povišene telesne temperature, povraćanja ili pritiskanjem uva.
Akutna upala uzrokovana je bakterijama ili virusima. Bakterije koje izazivaju akutne upale srednjeg uva, sluznice nosa i grla su Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, i u manjoj meri Staphylococcus aureus i Streptococcus pyogenes. Smatra se da one dospevaju u srednje uvo širenjem infekcije preko Eustahijeve tube iz nosa. Krajnici koji su kolonizovani ovim bakterijama često služe kao rezervoar za infekcije srednjeg uva.
Kada dodje do javljanja gnojnog sekreta u uvu radi se o gnojnoj upali srednjeg uva. U 5% slučajeva kod gnojnih upala može doći do pucanja bubne opne i i pražnjenja sadržaja iz uva ili otoreje. Perforacija uglavnom spontano zarasta u toku par dana. Sa primenom terapije antibioticima, u roku od 7 do 10 dana dolazi do saniranja infekcije. Posle adekvatno lečenih gnojnih upala uva nema trajnih oštećenja sluha i funkcije uva.
Nekada se infekcija srednjeg uva može proširiti na anatomske okolne strukture kao što su kost mastoida, unutrašnje uvo, moždane ovojnice ili mozak, i tada govorimo o komplikaciji upale. Ovo se uglavnom dešava zbog jake virulencije ili otpornosti uzročnika, neadekvatne i kasne primene antibiotika. Komplikacije se mogu javljati u vidu zapaljenja mastoidne kosti, slabosti lica, nagluvosti, vrtoglavica, zapaljenja mozga i moždanih ovojnica ili formiranja gnojnih kolekcija u mozgu. Ukoliko dodje do javljanja komplikacije neophodno je bolničko lečenje deteta.
